Yiyecek ve içeceklerin, özellikle de sıcak olanların konulduğu plastik türevi kaplar, sağlık açısından ciddi riskler barındırıyor.
Bu kapsamda halk sağlığını korumayı hedefleyen birçok ülke, plastik ve plastik türevi tek kullanımlık kapların kullanımına yönelik sınırlamalar getiriyor. Bunun son örneği ABD'de yaşandı.
Köpük bardak ve tabaklara yasak
Virginia, yiyecek ve içeceklerin servis edilmesinde polistiren köpük kullanımını yasaklayan bir düzineden fazla ABD eyaleti ve bölgesine katılarak, strafor kapları yasaklayan son eyalet oldu.
Yasak, Virginia'da 20 veya daha fazla şubesi bulunan gıda satıcıları için geçerliyken, küçük işletmelerin uyum sağlaması için Temmuz 2026'ya kadar süreleri var.
KÖPÜK BARDAKLA İÇECEK VEREN İŞLETMEYE 50 DOLAR CEZA
Virginia Genel Meclisi, gıda satıcıları tarafından genişletilmiş polistiren (EPS) kullanımını yasaklayan ve aynı zamanda diğer sektörlerde EPS ürünlerinin satışını ve kullanımını caydıran bir yasa çıkardı.
Yasayı ihlal edenler, ihlalin her günü için 50 ABD doları idari para cezasına çarptırılacak.
KÖPÜK BARDAKLAR SAĞLIĞA ZARARLI MI?
Hem hayvan çalışmaları hem de in vitro deneyler, gıda ambalajları ve servis kaplarından kontamine olan plastik parçacıklarının insan vücudunda biriktiğini ve plastik kirliliğinin iltihaplanmaya yol açtığını gösteriyor.
Deniz medakası (Oryzias melastigma) üzerinde yapılan bir araştırma, 20 μg/L polistiren(köpük) mikroplastiklerine maruz kaldıktan sonra kalp atış hızının azaldığına işaret ederkn, 90 gün boyunca 0,5 μm polistiren parçacıklarına maruz bırakılan 6 haftalık sıçanlarda yükselmiş kardiyak hasar belirteçleri (troponin I ve kreatin kinaz-MB) tespit edildi(1)
KÖPÜK BARDAKLAR KANSER NEDENİ
Çok çeşitli tüketici ve endüstriyel ürünlerde bulunabilen endokrin bozucular, vücuttaki doğal hormonların sentezi ve salgılanmasını engelleyebilir.
Polistiren gibi endokrin bozucu mikroplastikler, gelişim, davranış, doğurganlık ve homeostazın korunmasının yanı sıra kötü huylu hastalıkların başlangıcından sorumlu tutuluyor.
Diğer yandan mikroplastiğin hücreler üzerindeki kanserojen/mutajenik etkisi halihazırda yaygın olarak raporlanmış durumda.
Köpükteki maddeler kana karışıyor
Yakın zamanda yapılan bir çalışma (2022), plastik parçacıkların (polietilen tereftalat, polietilen ve polistirenler) insan kan dolaşımında birikebileceğini kanıtladı.(2)
PLASTİK YASAĞI İŞE YARIYOR
Ocean Conservancy'nin verileri, ABD'de yasakları ilk uygulayan ülkeler olan Washington DC ve Maryland'de bu yasakların olumlu etkilerini ortaya koyuyor. ICC'nin verilerine dayanan araştırmaları, yasaklarda sırasıyla yüzde 95 ve yüzde 65'lik bir azalma olduğunu gösteriyor.
