İngiltere, bebek mamalarında şeker ve tuzu azaltmak, yanıltıcı etiketlemeyi engellemek ve sağlıklı beslenmeyi teşvik etmek üzere üreticilere 18 ay tanıyarak somut bir adım attı.
Türkiye’de ise protein kaynaklarına dair güncellemeler olsa da, şeker ve tuzla ilgili benzer standartlar henüz gündemde değil. Oysa bebeklerde şeker ve tuzun erken dönemdeki etkileri, gelecekteki sağlık ve tat alışkanlıklarının temellerini etkileyebiliyor. Yeni bir düzenleme ya da adım atılması, ebeveynlerin ve çocukların sağlığını koruma adına önemli olabilir.
Yapay tatlandırıcı dahil kullanılmayacak 
İngiltere’de belirlenen yeni kurallar kapsamında, çocuklara yönelik mamalar özellikle yapay tatlandırıcılara başvurulmadan formüle edilmek zorunda. Ayrıca ürün ambalajlarında “zararlı madde içermez” gibi yanıltıcı ifadeler yasaklanacak. Bebek öğünleri ve tatlı türü ürünlere özgü bazı sınırlar da getirildi. Örneğin, hazır meyveli sütlaç ya da pirinç lapası gibi ürünler 100 gr’da en fazla 10 gr şeker içerebilecek; öğün tipi mamalarda ise 100 kalori başına en fazla 60 mg tuz (peynir içerenlerde 100 mg) sınırı getirildi.
Obeziteyi önlemek amaçlanıyor
Bu adım, obezite baskısını hafifletmeyi ve çocukluk çağı obezitesiyle mücadeleyi hızlandırmayı hedefleyen, Değişim Planı ve 10 Yıllık Sağlık Planı’nın önemli bir parçası olarak atıldı. Obezite ve Sağlık İttifakı Direktörü Katharine Jenner, bebek mamalarının yıllardır “yüksek şekeri maskeleyen yanıltıcı ambalajlara” sahip olduğunu ve bu uygulamaya son verilmesi gerektiğini vurguladı.
Türkiye’de bebek mamaları sağlıklı mı?
Türkiye'de bebek mamalarına yönelik içerik ve etiketleme ile ilgili düzenlemeler mevcut olsa da, İngiltere'deki gibi şeker ve tuz oranlarını zorunlu olarak düşürmeye yönelik özel bir düzenleme şu anda bulunmuyor.
Örneğin, Türk Gıda Kodeksi Bebek Formülleri Tebliği kapsamında ürün etiketlerinde belirtilmesi gereken vitamin, mineral ve içerik gibi bilgiler yer alıyor ama tuz miktarı “zorunlu beslenme bildirimi”ne dâhil değil. Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından Haziran 2025’te kabul edilen tebliğ, bebek mamalarında yeni bir protein kaynağına (peynir altı suyu protein hidrolizatı) izin verirken, şeker veya tuz içeriğine dair bir sınır veya formülasyon talimatı içermiyor.
Bebek mamalarındaki tuz ve şeker zararlı mı?
Özellikle 1 yaşından önce bebeklere ek tuz verilmemeli, çünkü bebek böbrekleri bu yükü etkili şekilde atacak kapasitede sahip değil. Fazla tuz, böbreklere zarar verebilir, ileride hipertansiyon riskini artırabilir.
Tuz, bebeğin tat alışkanlıklarını da etkileyerek, tuzlu gıdaları ilerleyen yaşlarda tercih etmesine neden olabilir. Aşırı şeker tüketimi ise erken yaşta kilo alımı, diş çürümesi ve ileride obezite riskini artırır. Şeker oranı yüksek mamalar, bebeklerin enerji ve besin yoğunluğu düşük gıdalar tüketmesine yol açabilir; örneğin yüksek şekerli püre ve paket mamalar, demir ve çinko gibi önemli besinleri yeterli miktarda sağlamıyor olabilir.