Türkiye’den Hollanda’ya gönderilen limonlarda, Avrupa Birliği’nde yasaklı pestisitler arasında yer alan klorpirifos-metil kalıntısına rastlandı. Uyarı, AB Gıda ve Yemler için Hızlı Alarm Sistemi (RASFF) üzerinden 23 Aralık 2025 tarihinde yayımlandı.
MARKET DENETİMİNDE ORTAYA ÇIKTI
Bildirim, sınırda resmi denetimle değil, şirketin kendi iç kontrolü sırasında yapılan analizler sonucunda oluşturuldu. Hollanda makamları tarafından yapılan uyarı bildirimi, ürünün gıda güvenliği açısından “ciddi risk” taşıdığı değerlendirmesiyle sisteme kaydedildi.
Bildirim Hollanda’dan geldi
Yetkililer, tespit sonrası Hollanda’daki ilgili mercileri ve gönderici firmayı bilgilendirdi. Bildirimde, ürünle bağlantılı herhangi bir hastalık ya da etkilenen kişi bilgisi yer almadı. Ancak risk değerlendirmesi “ciddi” olarak kaydedildi.
Klorpirifos-metil neden riskli?
Klorpirifos ve türevleri, uzun yıllar tarımda yaygın kullanılan organofosfat grubu pestisitler arasında yer aldı. Ancak yapılan bilimsel çalışmalar, bu maddenin sinir sistemi üzerinde toksik etkilere, özellikle çocuklarda nörogelişim bozukluklarına yol açabileceğini ortaya koydu.
KLORPRİFOS TÜRKİYE'DE DE YASAK
Bu nedenle Avrupa Birliği, 2020 yılında klorpirifos ve klorpirifos-metil kullanımını tamamen yasakladı ve gıdalarda izin verilen kalıntı limiti pratikte “sıfır tolerans” seviyesine çekildi.
Klorpirifos, AB mevzuatını takip eden Türkiye tarafından da yasaklı etken maddeler listesine alınan bir kimyasal. Ancak yasaklanmasına rağmen AB'den yapılan bildirimler, Türkiye'de hâlâ merdiven altı kullanımın sürdüğünü ortaya koyuyor.
Klorpirifos nedir, neden tehlikeli?
Klorpirifos, organofosfat grubuna ait bir böcek öldürücü. Uzun yıllar boyunca narenciye, sebze ve meyve üretiminde zararlılarla mücadelede kullanıldı. Ancak bilimsel çalışmalar, bu maddenin sinir sistemi üzerinde ciddi toksik etkiler oluşturduğunu ortaya koydu.
Anne karnındaki bebeğe kadar ulaşıyor
Klorpirifosun en kritik risklerinden biri, plasenta bariyerini aşabilmesi. Yani hamile bir kadının maruziyeti durumunda, madde anne karnındaki bebeğe doğrudan ulaşabiliyor. Bilimsel yayınlarda, gebelik döneminde klorpirifosa maruz kalmanın; Beyin gelişimini olumsuz etkileyebildiği, zeka puanında düşüşle ilişkilendirildiği, dikkat eksikliği ve öğrenme güçlüğü riskini artırdığı ortaya konulmuş durumda.
