İstanbul’un Sultangazi ilçesinde yaşanan olay, “renkli gıdalar” konusundaki denetim eksikliğini yeniden gündeme taşıdı.
Okul çıkışında pamuk şeker almak isteyen 5 yaşındaki çocuk, seyyar satıcıdan aldığı ürünün bir kısmını yedikten hemen sonra ağzı köpürerek kusmaya başladı.
Durumu fark eden anne, pamuk şekerin bir parçasını suya koyduğunda ürünün tamamen renkli gıda boyasına dönüştüğünü gördü.
Yaşanan olay, okul çevresinde satılan ürünlerin güvenilirliğini tartışma konusuna dönüştürdü.
boya değil, besin olmalı
Gıda boyaları, gıda endüstrisinde renk cazibesi yaratmak için sıkça kullanılıyor. Ancak özellikle sentetik azo boyalar içeren ürünler, kontrolsüz biçimde tüketildiğinde çocuk sağlığı açısından ciddi riskler oluşturabiliyor.
HANGİ GIDA BOYALARI RİSKLİ
Bilimsel araştırmalar, tartrazin (E102), azorubin (E122) ve allura red (E129) gibi bazı yapay renklerin; çocuklarda alerjik reaksiyonlara, hiperaktivite ve dikkat bozukluğuna, mide bulantısı ve cilt döküntülerine, uzun vadede ise karaciğer ve sinir sistemi hasarına yol açabileceğini ortaya koyuyor.
Üstelik bu boyalar genellikle ucuz ve kolay çözünebilen kimyasallar oldukları için, düşük maliyetli üretim yapan seyyar satıcılar tarafından kontrolsüz şekilde kullanılabiliyor.
abd sentetik gıda boyalarını yasaklama sürecinde
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), son yıllarda sentetik gıda boyalarına yönelik kapsamlı bir gözden geçirme süreci başlattı.
California, Washington ve New York eyaletlerinde E102 (tartrazin), E110 (sunset yellow), E129 (allura red) gibi renklerin kullanımı konusunda etiket uyarısı zorunluluğu getirildi.
GIDA BOYASI OKUL KANTİNLERİNDE
Bazı eyaletlerde ise bu maddelerin çocuklara yönelik ürünlerde tamamen yasaklanması gündemde.
Örneğin Kaliforniya Eyaleti, 2027 yılına kadar belirli sentetik gıda boyalarının okul kantinlerinde ve çocuk gıdalarında satışını yasaklamayı planlıyor.
Avrupa Birliği’nde de benzer düzenlemeler yıllardır yürürlükte: bazı sentetik boyalar yalnızca “uyarı etiketi”yle satılabiliyor veya tamamen yasaklanmış durumda.
Türkiye’de ise gıda boyaları, Türk Gıda Kodeksi’ne göre belirli limitlerle kullanılabiliyor; ancak açıkta satılan ürünlerde bu denetimler çoğu zaman fiilen uygulanmıyor.
Ben ufacık bir parça aldım acaba ondan mı değil mi diye ve benim boğazım sızladı, inanılmaz derecede yaktı.
Yani ben bunun bir parçasından bu kadar etkilendiysem, çocuğum neredeyse yarım paket yedi.
Yemesiyle zaten renginin değiştiğini fark ettim.
Lütfen rica ediyorum, bütün velilerimizden, bütün ebeveynlerden kesinlikle böyle şeyler almayalım" dedi.
