Fransa Ulusal Tarım, Gıda ve Çevre Araştırma Enstitüsü (INRAE) öncülüğünde yürütülen geniş çaplı çalışmaya göre, tüm bitkisel gıdalar kalp sağlığı için aynı derecede faydalı değil. Araştırmacılar, minimum düzeyde işlenmiş ve besin değeri yüksek bitki bazlı beslenmenin kalp hastalığı riskini yaklaşık yüzde 40 oranında azalttığını, ancak aşırı işlenmiş bitkisel ürünlerin aynı faydayı sağlamadığını hatta kalp-damar hastalıkları riskini artırdığını belirtiyor.
9 yılda 63 bin kişi incelendi 
INRAE, Inserm ve Sorbonne Paris Nord Üniversitesi’nden bilim insanları, 63 bin 835 yetişkinin beslenme alışkanlıklarını ortalama 9 yıl boyunca izledi. Katılımcıların tükettikleri gıdalar, hem bitkisel-hayvansal oranına hem de besin kalitesine ve işlenme derecesine göre sınıflandırıldı.
Sonuçlar çarpıcıydı; taze sebzeler, meyveler, baklagiller, tam tahıllar, kuruyemişler ve doğal yağlar gibi işlenmemiş bitkisel gıdalar kalp sağlığı üzerinde koruyucu etki gösterdi. Buna karşın, endüstriyel tam buğday ekmekleri, hazır çorbalar, soslu salatalar, bitki bazlı tatlandırılmış içecekler ve şekerli kahvaltılık gevrekler gibi aşırı işlenmiş bitkisel ürünler, kalp-damar hastalığı riskini yüzde 40’a kadar artırdı.
“Etiketleri okuyun, işlenme düzeyine dikkat edin”
Araştırma, bitki bazlı beslenmenin kalp sağlığına etkisini değerlendirirken sadece hayvansal gıdalardan uzaklaşmanın yeterli olmadığını, aynı zamanda gıdanın ne kadar işlenmiş olduğuna da bakılması gerektiğini ortaya koydu. Uzmanlar, “bitkisel” etiketi tek başına sağlıklı anlamına gelmiyor uyarısında bulunurak “Taze, dondurulmuş veya katkısız konserve sebzeler ve meyveler kalbi korur. Ancak raf ömrü uzatılmış, katkı maddesiyle zenginleştirilmiş bitkisel ürünler aynı etkiyi göstermez” diyor.
Bitki bazlı beslenmede yeni dönem
Bu çalışma, The Lancet Regional Health – Europe dergisinde yayınlandı ve halk sağlığı politikaları açısından önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. Gelecekte, sadece “bitki bazlı” ifadesi değil, aynı zamanda “işlenme düzeyi” ve “besin kalitesi” de sağlıklı beslenme rehberlerinin merkezinde yer alacak.
