Avrupa Birliği’nin gıda güvenliği erken uyarı sistemi RASFF, Kasım ayının ikinci haftasında Türkiye’den giden kuru ve organik incirlere ilişkin peş peşe bildirimler yayınladı.
4 günde 9 parti incir uygunsuz bulundu
10–13 Kasım 2025 tarihleri arasında farklı AB ülkeleri toplam 8 parti inciri, yüksek düzeyde aflatoksin ve okratoksin A tespiti nedeniyle sınırdan geri çevirdi.
Bildirime göre Almanya, İtalya ve Bulgaristan’dan üst üste reddedilen sevkiyatlar şöyle;
10 Kasım 2025 (İtalya): Kuru incirde aflatoksin (2025.8769) – sınır reddi
10 Kasım 2025 (Almanya): Kuru incirde aflatoksin (2025.8758) – sınır reddi
10 Kasım 2025 (Bulgaristan): Kurutulmuş incirde Okratoksin A (2025.8746) – sınır reddi
11 Kasım 2025 (İtalya): Kuru incirde Aflatoksin B1 ve Okratoksin A (2025.8812) – sınır reddi
11 Kasım 2025 (İtalya): Aflatoksin B1 ve toplam aflatoksinler + Okratoksin A (2025.8811) – sınır reddi
11 Kasım 2025 (Almanya): Organik incirde yüksek aflatoksin (2025.8794) – sınır reddi
13 Kasım 2025 (Almanya): Organik kuru incirlerde Okratoksin A tespiti (2025.8873) – sınır reddi
13 Kasım 2025 (Almanya): Organik kuru incirlerde aflatoksinler (2025.8865) –sınır reddi
14 Kasım 2025 (İtalya) Türkiye'den kuru incirde aflatoksin B1 ve oktratoksin A - sınır reddi
Aflatoksin ve okratoksin A neden tehlikeli?
Aflatoksin, özellikle kuru meyvelerde görülen ve yüksek dozlarda karaciğer hasarı ile ilişkilendirilen bir küf toksinidir.
Okratoksin A, böbrek fonksiyonlarını etkileyen ve AB mevzuatına göre çok düşük tolerans limitlerine sahip bir toksindir.
Her iki toksin de tolere edilebilir sınır değerlerin üzerinde saptandığında, sağlık riski yaratmamak için ürünlerin piyasaya girişine kesinlikle izin verilmiyor.
BAZI PARTİLERDE TOKSİN MİKTARI ÇOK YÜKSEK
Öte yandan sınırda reddedilen kuru incirlerimize yönelik analiz sonuçları incelendiğinde bazı partilerde tespit edilen toksinlerin, AB'nin belirlediği limit değerleri kat be kat aşması dikkat çekiyor.
Bununla birlikte, tolerans limitlerini çok az miktarda aşmasına karşın sınır reddi kararı verilen incir sevkiyatları da var.
İtalya ve Almanya analizleri
Mesela, 11 Kasım 2025’te İtalya tarafından yapılan RASFF bildirimine ait laboratuvar analizleri, Türkiye’den giden kuru incirlerde aflatoksin B1, toplam aflatoksin ve okratoksin A seviyelerinin limitlerin çok üzerinde olduğunu ortaya koydu.
Aflatoksin B1: limitin yaklaşık 20 katı
Ölçülen değer: 117,3 ± 51,6 µg/kg (ppb) - AB maksimum limit: 6,0 µg/kg
Durum: Sınırın ~19,5 katı (ortalama değer üzerinden)
Aflatoksin B1, en toksik mikotoksinlerden biri olarak kabul ediliyor ve Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) tarafından Grup 1 “insan için kanserojen” sınıfında.
Toplam aflatoksin: limitin yaklaşık 12 katı
Ölçülen değer: 126,2 ± 55,1 µg/kg
AB maksimum limit: 10,0 µg/kg
Durum: Sınırın ~12,6 katı
Toplam aflatoksin seviyesi de kabul edilebilir eşik değerlerin çok üzerinde.
Okratoksin A: limitin yaklaşık 15 katı
Ölçülen değer: 127,0 ± 55,4 µg/kg
AB maksimum limit: 8,0 µg/kg
Durum: Sınırın ~15,8 katı
Okratoksin A, böbrek fonksiyonları üzerinde toksik etki gösteren ve yine kanserojen potansiyeli bulunan bir mikotoksin.
10 Kasım Almanya bildirimine ait analiz sonuçları
10 Kasım 2025’te Almanya tarafından yapılan RASFF sınır reddi bildirimine ilişkin laboratuvar analiz sonuçları, saptanan Okratoksin A miktarının limitten yaklaşık 19 kat fazla olduğuna işaret ediyor.
Ölçülen değer: 155 ± 62 µg/kg
AB maksimum limit: 8 µg/kg
Durum: Limitin ~19,3 katı
