Geçtiğimiz hafta Bulgaristan’daki sınır kontrol laboratuvarında yapılan analizlerde, Türkiye’den ihraç edilen taze domateslerde limitin üç katından fazla formetanat kalıntısı belirlendi. Sonuçlara göre domateslerde 0,937 ppm formetanat saptanırken, Avrupa Birliği’nin izin verdiği üst sınır sadece 0,3 ppm. Bu bulgu, ürünün AB pazarına girişini engelledi.
Domateste asetamiprid kalıntısı
Türkiye çıkışlı bir başka domates partisinde ise asetemiprid isimli pestisit tespit edildi. Analizlerde 0,370 ppm asetamiprid ölçülürken, AB mevzuatındaki maksimum kalıntı limiti 0,06 ppm olarak belirlenmiş durumda. Bu sonuç, limitin altı katı bir aşımı ifade ediyor.
KKTC’de de domates geri çevrildi
Benzer bir tablo Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde de yaşandı. Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ekiplerinin 12–18 Eylül tarihleri arasında yaptığı denetimlerde, REE Tic. Cahide Kılıç’a ait domates numunesinde limit üstü bitki koruma ürünü bulundu. Ürün, menşeine iade edildi. Aynı denetimlerde bir elma partisinde de kalıntı tespit edilerek geri gönderildi.
Biberde peş peşe uyarılar
Domatesin yanı sıra, Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen taze biberlerde de ciddi kalıntılar rapor edildi. RASFF verilerine göre:
Spirotetramat: Bir partide 2,327 ppm, diğerinde 4,745 ppm saptandı. Limit: 1,0 ppm.
Formetanat: 0,093 ppm ölçüldü. Limit: 0,01 ppm.
Fosthiazate: 0,151 ppm bulundu. Limit: 0,02 ppm.
Bu sonuçlar, AB tarafından yetkisiz ya da tolere edilemez seviyelerde kalıntı olarak değerlendirildi.
İhracat ve güven sorunu
Son bir haftada peş peşe gelen bu uyarılar, Türkiye’nin özellikle sebze ihracatında karşılaştığı en büyük sorunlardan biri olan pestisit kalıntılarını bir kez daha gündeme taşıdı. Hem AB’nin sınır laboratuvarlarında hem de KKTC’de çıkan sonuçlar, üretimden ihracata kadar denetim zincirinde sıkı kontrollerin önemini ortaya koyuyor.
SALÇADA PESTİSİT TEHLİKESİ
Domatesin tam da salça sezonunda sofralara ve fabrikalara girdiği bu dönemde yaşanan gelişmeler, ihracatçı kadar iç piyasadaki tüketiciyi de ilgilendiriyor. Uzmanlar, kalıntı sorunlarının çözülmesi için çiftçilerin doğru tarım ilacı kullanımı konusunda eğitilmesi, izlenebilirliğin artırılması ve bağımsız laboratuvar kontrollerinin yaygınlaştırılması gerektiğini vurguluyor.
Biberlerdeki Kalıntı Sorunu
Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen biberlerde aynı hafta içinde üç farklı aktif maddede limit üstü değer tespit edildi. Spirotetramat, formetanat ve fosthiazate kalıntılarının sınır değerleri defalarca aşması, biber ihracatının da risk altında olduğuna işaret ediyor.
