Jamie L. Villanueva liderliğinde ve Dr. Ryan Bradley’nin koordinasyonunda yürütülen araştırmada, bu besinlerde bulunan “metil adaptojen” adı verilen doğal bileşenlerin, hücrelerin yaşlanma sürecini yavaşlatabileceği bulundu. Söz konusu besinlerin düzenli tüketimi, DNA üzerinde yaşlanmayı etkileyen metilasyon kalıplarını olumlu yönde değiştirebiliyor.
Epigenetik yaş nedir ve neden önemlidir?
Kronolojik yaş sadece takvimdeki bir sayı. Asıl önemli olan, hücrelerin ne kadar "yaşlı" olduğu yani epigenetik yaş. Bu, DNA'daki metilasyon adı verilen kimyasal değişikliklerle belirleniyor. Yaşla birlikte bu kalıplar bozuldukça hücresel işlevler zayıflıyor ve hastalık riski artıyor. Ancak bazı besinler bu süreci tersine çevirmeye yardımcı olabiliyor.
Metil adaptojen gıdalarla 1 yıl daha genç hücreler
Çalışma, 50-72 yaş arasındaki sağlıklı erkeklerle yapılan sekiz haftalık bir diyet programına dayanıyor. Katılımcılar, bitki ağırlıklı ve antioksidan yönünden zengin bir beslenme düzenine geçti. Sonuçlar dikkat çekici: Metil adaptojen açısından zengin gıdaları daha fazla tüketen bireylerin hücre yaşı, neredeyse bir yıl gençleşti.
Bu etki, yalnızca kilo kaybına ya da kalori alımına değil, doğrudan tüketilen gıdanın kalitesine bağlandı. Özetle, ne yediğiniz, ne kadar yediğinizden daha etkili olabilir.
Hücreleri genç tutan gıdalar nasıl etki ediyor?
Bu yiyecekler, DNA metilasyonunu düzenleyen önemli enzimler üzerinde etkili olan polifenoller bakımından zengin. Örneğin: Zerdeçaldaki kurkumin, yeşil çaydaki EGCG, meyvelerdeki antosiyaninler…
Bu bileşenler yalnızca hücreleri genç tutmakla kalmıyor, aynı zamanda DNA hasarını azaltıyor, iltihapla mücadele ediyor ve hatta telomer adı verilen hücre yaşlanma göstergelerinin korunmasına yardımcı oluyor.
Bilimsel ancak temkinli yaklaşım
Her ne kadar bulgular heyecan verici olsa da çalışmanın sınırlamaları da bulunuyor. Katılımcı sayısı az (38 kişi) ve yalnızca erkekler üzerinde yapılmış. Araştırmanın, farklı yaş grupları ve kadınlar gibi daha geniş demografilerde tekrarlanması gerekiyor.
Ancak bulgular, Akdeniz ve Japon diyetleri gibi polifenol açısından zengin beslenme modelleriyle örtüşüyor ve sağlıklı yaşlanma konusunda yeni ipuçları sunuyor.
Yaşlanma kaçınılmaz ama hızını yavaşlatmak elinizde
Zerdeçal, yeşil çay, çilek, sarımsak ve biberiye gibi doğal gıdaların düzenli tüketimi, sadece bağışıklık değil, aynı zamanda hücresel gençlik için de önemli olabilir. Bilimsel verilere dayanan bu çalışma, yaşlanmayı yalnızca dışarıdan değil, içeriden de yönetmenin mümkün olduğunu ortaya koyuyor.