Türkiye'nin yerli bitki zenginliği içinde önemli bir yere sahip olan gilaburu, özellikle Kayseri ve İç Anadolu Bölgesi’nde yetişen ve yüzyıllardır halk hekimliğinde kullanılan kırmızı renkli bir meyve. Acımsı tadı nedeniyle doğrudan tüketilmesi zor olan bu meyve, genellikle suyu çıkarılarak veya çayı yapılarak tüketiliyor.
Gilaburu meyvesi neye iyi geliyor?
Gilaburu meyvesi, halk arasında en çok böbrek taşı ve kum dökücü etkisiyle bilinse de, yapılan araştırmalar çok daha geniş bir etki alanına sahip olduğunu gösteriyor.
Başlıca bilinen faydaları şöyle: Böbrek sağlığını destekler, idrar söktürücü etki gösterir, bağırsak iltihaplarını yatıştırır (ülseratif kolit gibi), yüksek tansiyonu dengelemeye yardımcı olur, kadınlarda regl ağrılarını hafifletir, karaciğeri korur, mideyi rahatlatır, bağışıklık sistemini güçlendirir. İçeriğindeki flavonoidler, fenolik asitler, antosiyaninler ve C vitamini, bu etkilerin temel kaynağı.
Bilimsel çalışmalarla destekleniyor
Gilaburu üzerine yapılan geleneksel gözlemler, son yıllarda bilimsel olarak da ele alınıyor. Örneğin Marmara Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, gilaburu meyvesi özütünün, sıçanlarda deneysel olarak oluşturulan ülseratif kolit modelinde hem iltihap giderici (anti-inflamatuar) hem de antioksidan etkiler gösterdiği ortaya konmuştu.
Araştırmada gilaburunun, kolondaki doku hasarını azalttığı, oksidatif stresi düşürdüğü ve bağışıklık hücrelerinin saldırısını dengelediği saptandı. Uzmanlar, bu tür doğal ürünlerin tedavi edici ilaçlarla birlikte tamamlayıcı olarak düşünülebileceğini vurguluyor.
Gilaburu meyvesi nasıl tüketilmeli?
Gilaburu en çok meyve suyu olarak tüketiliyor. Genellikle bir gece suda bekletilen meyveler ezilerek suyu çıkarılıyor. Kaynatılarak veya fermente edilerek hazırlanan gilaburu suyu, sabah-akşam aç karnına birer bardak içilebiliyor.
Ayrıca gilaburu; reçel, kurutulmuş meyve çayı, kapsül veya takviye formunda da bulunabiliyor. Ancak uzmanlar, yüksek tansiyon hastaları ve kronik rahatsızlığı olan bireylerin gilaburu tüketimini bir uzmana danışarak yapması gerektiğini hatırlatıyor.
