Türkiye’nin en köklü geleneksel gıdalarından biri olan tarhana, gıda sahteciliğinden nasibini aldı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 22 Ekim 2025 tarihli tağşiş listesinde yer alan bilgilere göre, “doğal” ve “köy ürünü” etiketiyle satılan bazı tarhanalarda yapay gıda boyası tespit edildi.
Köy tarhanası sahteciliği
Bakanlığın açıkladığı listeye göre, Köyüm Tarhana – Zeliha Çıkıkcı markasına ait ürünlerde hem 31 Ocak 2025 hem de 2 Eylül 2024 tarihlerinde yapılan denetimlerde “gıda boyası” tespiti yapıldı.
Aynı listede, Adem ve Celal Unlu Mamulleri – Satiye Bakır firmasına ait “Doğal Köy Tarhanası” da aynı gerekçeyle yer aldı.
Denetimler, ürünlerin Kocaeli’nin İzmit ilçesi ile İstanbul Ataşehir’de üretildiğini ortaya koydu.
Uzmanlara göre, tarhana gibi fermente ve doğal bileşenlerle yapılan ürünlerde gıda boyası kullanımının hiçbir gerekçesi bulunmuyor. Bu tür kimyasalların kullanımı, hem ürünün besin değerini düşürüyor hem de tüketiciyi yanıltarak “doğal köy ürünü” algısını istismar ediyor.
Tarhana Nedir?
Türk Standartları Enstitüsü’ne (TSE) göre tarhana; “Buğday unu, kırması, irmik veya bunların karışımı ile yoğurt, biber, tuz, soğan, domates, tat ve koku verici, sağlığa zararsız bitkisel maddelerin karıştırılıp yoğrulduktan ve fermente edildikten sonra kurutulması, öğütülmesi ve elenmesiyle elde edilen bir gıda maddesi” olarak tanımlanıyor.
İLK HAZIR ÇORBAYA GIDA BOYASI KARIŞTIRDILAR
Tarihi çok eskiye dayanan tarhana, dünyanın ilk hazır çorba karışımı olarak kabul ediliyor. Uzun raf ömrü, kolay taşınabilirliği ve fermente yapısıyla mikrobiyolojik açıdan zengin bir ürün olması, onu diğer çorbalardan ayırıyor.
Türkiye genelinde yaklaşık 50 çeşit tarhana bulunuyor. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaretle tescillenmiş çeşitler arasında Maraş Tarhanası, Bolu Kızılcık Tarhanası, Muğla Göce Tarhanası, Uşak Tarhanası ve Kütahya Kızılcık Tarhanası yer alıyor.
Tarhananın Faydaları
Fermente bir ürün olması sayesinde bağırsak florasını düzenlemeye yardımcı olan tarhana; yoğurt, sebze ve baharat karışımıyla hazırlandığı için yüksek miktarda vitamin, mineral ve antioksidan içeriyor. Kolay sindirilebilen yapısıyla her yaş grubuna hitap ediyor.
Doğal bir lezzetE SENTETİK RENKLENDİRİCİ
Bir zamanlar Anadolu köylerinde imece usulüyle hazırlanıp kışa saklanan tarhana, bugün “doğallık” iddiasıyla satılan bazı markalar tarafından sahte içeriklerle üretiliyor.
Gıda boyası tespit edilen markalar, yalnızca tarhananın doğallığına değil, tüketici güvenine de zarar veriyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yayınladığı tağşiş listeleri, geleneksel ürünlerde bile denetimlerin ne kadar hayati olduğunu bir kez daha hatırlatıyor.
