Aşure Günü ne zaman?
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2025 yılı dini günler takvimine göre Muharrem ayı, 26 Haziran 2025 Perşembe günü başladı. Hicrî takvime göre Muharrem ayının 10. günü olan Aşure Günü ise bu yıl 5 Temmuz 2025 Cumartesi gününe denk geliyor.
Aşure Günü, İslam inancında hem manevi hem de kültürel açıdan önemli günlerden biri olarak kabul edilir. Bu özel günde, hem geçmişte yaşandığına inanılan büyük olaylar anılır hem de dayanışmayı simgeleyen geleneksel aşure tatlısı yapılır.
Aşure Günü’nün önemi nedir?
Aşure Günü, hicrî takvimin ilk ayı olan Muharrem’in 10. günüdür. Bu gün; sadece İslam tarihinde değil, birçok kutsal metinde yer alan olaylara ev sahipliği yapmasıyla dikkat çeker. Rivayetlere göre bu günde:
Hz. Nuh’un gemisi tufandan kurtulup karaya oturmuştur.
Hz. Musa, İsrailoğulları ile birlikte Firavun’un zulmünden kurtulmuştur.
Hz. İbrahim ateşten kurtulmuştur.
Hz. Yusuf kuyudan çıkmıştır.
Hz. Eyyub hastalıktan şifa bulmuştur.
Hz. Hüseyin ve ailesi, Kerbela’da şehit edilmiştir (özellikle Şii inancında matem günüdür).
Bu olaylar sebebiyle Aşure Günü, bir yandan şükür günü olarak görülürken diğer yandan acının ve sabrın simgesi olarak da kabul edilir.
Aşure tatlısının tarihi öyküsü
Aşure tatlısının kökeni, Hz. Nuh’a dayanır. Rivayete göre tufan sona erdiğinde gemide kalan son malzemeler karıştırılarak bir yemek yapılır ve bu yemek bugünkü aşurenin ilk halidir. İçeriğinde buğday, nohut, kuru fasulye, kuru meyveler, şeker gibi pek çok farklı malzemenin bulunması, birlik, beraberlik ve paylaşımı simgeler.
Günümüzde Türkiye’de özellikle Muharrem ayının 10. günü civarında büyük kazanlarda pişirilen aşure, komşulara dağıtılarak hem gelenek sürdürülür hem de toplumsal dayanışma sağlanır.
Aşure Günü’nde hangi ibadetler yapılır?
Aşure Günü'nün dini yönü de oldukça zengindir. Bu özel gün ve çevresindeki günlerde Müslümanlar çeşitli ibadetlerle maneviyatlarını güçlendirir. En çok yapılan ibadetler, oruç tutmak, sadaka vermek ve ikramda bulunmak ile tövbe etmek ve dua etmektir.
Aşure Günü’nde neden aşure pişirilir?
Aşure pişirmek sadece bir yemek geleneği değildir. Aşurede kullanılan farklı malzemelerin bir araya gelmesi; farklı kültürlerin, görüşlerin ve toplulukların bir arada yaşayabileceğini, birlikte güzelliklerin doğabileceğini simgeler. Her malzemenin kendi tadını korurken uyumlu bir tat oluşturması, toplumsal uyumun mutfaktaki yansımasıdır.
Ayrıca aşure dağıtmak, toplumun ihtiyaç sahiplerine ulaşma ve komşuluk ilişkilerini pekiştirme aracı olarak da önem taşır.
Aşurenin besin değeri ve sağlık açısından önemi
Geleneksel aşure, besleyici değeri yüksek bir tatlıdır. Buğday, kuru baklagiller, kuru meyveler ve baharatlarla hazırlanan aşure:
Lif açısından zengindir
Bitkisel protein sağlar
Doğal şeker içeriğiyle enerji verir
Kalp dostu kuruyemişler içerir
Vegan ve vejetaryen beslenmeye uygundur
Şeker oranı dengelenerek ve porsiyon kontrolü yapılarak, sağlıklı bir öğün olarak da değerlendirilebilir.
