Acıbadem Kozyatağı Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Belgin Küçükkaya, sağlıklı yaş almanın yalnızca yaşlılıkla sınırlı bir kavram olmadığını vurgulayarak, “Artık hasta olmamak için değil, sağlıklı kalmak için çaba sarf etmeliyiz. Bugüne kadar doğru bildiğimiz pek çok alışkanlık değişti. Kişiye özgü ve bütüncül bir yaklaşım şart” diyor.
İşte kayıtsız şartsız doğru kabul edilen yanlışlar:
Günde 2 litre su içmelisiniz: yanlış
Doğrusu: Su ihtiyacı kişiye ve güne göre değişiyor. Dr. Küçükkaya, günlük su tüketiminin kilo, cinsiyet, yaşam tarzı ve kronik hastalıklara göre farklılık gösterdiğine dikkat çekiyor.
“Herkes için geçerli sabit bir 2 litre kuralı yok. Sağlıklı bir yetişkinde bu miktar ortalama 2-3 litre arasında olabilir ancak böbrek hastalığı ya da kalp yetmezliği olan kişilerde fazla su tüketimi risklidir. Su planı doktor tarafından belirlenmelidir. İdrar rengi önemli bir göstergedir; açık renk yeterli su tüketimini, koyu renk ise yetersizliği gösterir” diyor.
Günde 7-8 saat uyumak şarttır: yanlış
Doğrusu: Uyku ihtiyacı kişiye, yaşa ve yaşam biçimine göre değişiyor. Önemli olan saat sayısından çok, uykunun zamanı ve kalitesi. Uzmanlara göre vücut 22.00-06.00 saatleri arasında kendini yeniliyor; hücre onarımı, metabolizma düzeni, yağ yakımı ve bağışıklık sistemi bu süreçte güçleniyor.
Dr. Küçükkaya, horlama ve uyku apnesi gibi sorunların mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini belirterek, “Kesintisiz ve yeterli oksijenle uyumak, kronik hastalık risklerini de azaltır” uyarısında bulunuyor.
Günde 10 bin adım atmak idealdir: yanlış
Doğrusu: Araştırmalar, 10 bin adım hedefinin herkes için uygun olmadığını ortaya koyuyor. Hareket planı; yaşa, kiloya, sağlık durumuna ve fiziksel kapasiteye göre kişiselleştirilmeli.
Dr. Küçükkaya, “Protezi olan birine 10 bin adım önerilemez, düşme riski olan bir yaşlıya yoğun koşu yaptırılamaz. Kimileri için 5-7 bin adım yeterliyken, kimileri için düzenli koşu daha uygundur. Açık havada yürüyüş, nefes egzersizleri ve esneme çalışmaları beden ve ruh sağlığını birlikte destekler” diyor.
Sağlıklı beslenmek kalori kısmak demektir: yanlış
Doğrusu: Sağlıklı beslenme, kalori kısıtlamasından ziyade doğru besinleri doğru zamanda ve dengede tüketmek anlamına geliyor. Sürekli kalori kısıtlamak metabolizmayı yavaşlatırken, kas kaybı ve hücresel yıpranmaya neden olabiliyor.
Dr. Küçükkaya, “25 yaşındaki bir genç ile 45 yaşındaki bir kadının beslenme ihtiyaçları aynı değildir. Diyabeti olanla olmayan, aktif çalışanla masa başı çalışan aynı planı uygulayamaz. Bilimsel çalışmalarda en sağlıklı model olarak öne çıkan Akdeniz tipi beslenme benimsenmeli; paketli, işlenmiş ürünler ile fast food’dan uzak durulmalıdır” diyor.
Her gün vitamin almak gençleştirir: yanlış
Doğrusu: Vitamin ve mineral takviyeleri yalnızca eksiklik durumunda fayda sağlar. Fazlası ise ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Dr. Küçükkaya, “Hücresel gençliği asıl artıran dengeli beslenme ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarıdır. Omega, magnezyum, çinko gibi takviyeler ancak kan tahlilleri sonrası, doktor önerisiyle kullanılmalıdır. Gelişigüzel vitamin kullanımı karaciğer ve böbrek hasarından ilaç etkileşimlerine, hatta organ yetmezliğine kadar ciddi riskler doğurabilir” uyarısında bulunuyor.
Düzenli doktor takibi hayati önem taşıyor
Sağlıklı yaş almanın bir orkestra gibi çalışması gerektiğini vurgulayan Dr. Belgin Küçükkaya, gastroenteroloji, kardiyoloji, fizik tedavi ve ruh sağlığı gibi alanların birlikte değerlendirilmesinin önemine dikkat çekiyor. “Düzenli tahlil, tarama ve kontroller şart. Genetik yatkınlıkla ilişkili Alzheimer, kanser ve kalp-damar hastalıkları artık çok genç yaşlarda saptanabiliyor. Kontroller aksatılmamalı, ilaçlar doktor önerisi olmadan bırakılmamalıdır” diyor.
