Sosyal medyada “sağlıklı yaşam” adı altında hızla yayılan bazı beslenme alışkanlıkları, uzmanlar tarafından giderek daha fazla sorgulanıyor. Son günlerde TikTok ve Instagram’da yükselen “fibremaxxing” (aşırı lif tüketimi) trendi, özellikle gençler arasında popülerleşiyor.
Dengeli ve kararında besleme benimsenmeli
Beslenme alışkanlıklarımızı sosyal medyadaki trendlerle şekillendirmek, uzun vadede sağlığımızı tehdit edebilir. Lif, sağlıklı bir beslenmenin önemli bir parçası olsa da, “ne kadar çok o kadar iyi” anlayışı doğru değil. Uzmanlar, herkesin kendi vücut ihtiyacına göre, bilimsel temelli ve dengeli bir beslenme modelini benimsemesi gerektiğini vurguluyor.
İngiltere'de Westminster Üniversitesi’nden Yaşam Bilimleri Uzmanı Lewis Mattin, bu trendin uzun vadede sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyor. The Conversation için kaleme aldığı yazıda, "Fibremaxxing'in pek çok faydası olan lif tüketimini yanlış bir şekilde abarttığını" belirtiyor.
Lif tüketimi sağlıklı, ama kararında
Lif, bağırsak sağlığından kalp hastalıklarına kadar birçok konuda vücudu destekliyor. Ancak her şeyde olduğu gibi, fazlası zarar. Dünya Sağlık Örgütü günlük lif tüketimini yaş gurupları göz önünde bulundurularak 25-30 gram olarak öneriyor. Fakat “fibremaxxing” savunucuları bu miktarı iki hatta üç katına çıkarıyor.
Aşırı lif tüketimi nelere sebep olur?
Uzmanlara göre, günlük 50-100 gram lif alımı, yeterince su içilmediği takdirde şişkinlik, gaz, karın krampları, kabızlık, demir gibi önemli minerallerin emiliminde azalma ve diğer besin gruplarının yeterince alınamaması gibi sağlık sorunlarına sebep olacağını belirtiyor.
Üstelik bu durum sadece lif takviyeleriyle sınırlı değil. Kimi kullanıcılar, beslenmelerini neredeyse tamamen lif ağırlıklı ürünlerle değiştirerek protein, sağlıklı yağlar ve karbonhidratları ikinci plana atıyor. Bu da vücut dengesini bozabiliyor.
Türkiye’de de benzer trendler gözlemleniyor
Sosyal medyada ortaya çıkan bu tür beslenme trendleri, yalnızca Batı ülkeleriyle sınırlı değil. Türkiye’de de son yıllarda benzer alışkanlıkların yaygınlaştığı görülüyor. Özellikle bazı “influencer” hesaplarında; aşırı derecede yulaf ve chia tohumu tüketimi, lahana suyu, kereviz sapı suyu gibi tek tip besinlere dayalı “detoks”lar, sürekli olarak yüksek lifli atıştırmalıklar tüketmek gibi paylaşımlar dikkat çekiyor.
Uzmanlar bu trendlerin, özellikle genç bireyler üzerinde baskı yarattığını ve bilimsel temeli olmayan yöntemlerle zayıflama ya da “temiz beslenme” algısının pompalandığını belirtiyor.
Sağlıklı lif alımı için ne yapmalı?
Lif tüketimini sağlıklı ve dengeli şekilde artırmak için beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmek tercih edin. Meyveleri kabuklarıyla birlikte tüketin. Ana yemeklere kuru baklagil ve sebze ekleyin. Ara öğünlerde işlenmemiş kuruyemişlere yer verin. Lif tüketimini artırırken su tüketimini de artırmayı unutmayın!
