İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Hatice Bayram ile Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Sedat Arslan, yapay zeka diyetlerinin güvenilirliğini ölçen bir makaleye imza attı.
Yapay zeka diyet programları güvenilir mi?
Google Trendler aracılığıyla belirlenen 5 popüler diyet türüne (Keto, Paleo, Akdeniz, Aralıklı oruç ve Çiğ) dayalı günlük 1500 kalorilik diyet planı talep edilen dört üretken Yapay Zeka (AI) aracının (ChatGPT-4, ChatGPT-4o, Mistral ve Claude) sunduğu diyet planlarının besin bileşimini ve tutarlılığını değerlendiren çalışmada, yapay zekanın sağlıklı ve güvenilir bir beslenme planı oluşturmada yetersiz kaldığı sonucuna ulaşıldı.
Yapay zeka kalorileri tutturamadı
Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, yapay zekanın önerdiği diyet listelerinde kalori fazlasına yol açanlar oldu. Enerji değerleri 1.357 kcal ile 2.273 kcal arasında değişirken, protein alımı modeller arasında 65 grama kadar varan değişiklikler yaşandı.
Yapay zeka vitamin mineral dengesini tutturamadı
Çalışmanın sonuç bölümünde, “Kalsiyum, demir ve D vitamini gibi mikro besinlerde de dikkate değer tutarsızlıklar bulundu. Yapay zeka modelleri genellikle hedeflenen kalori seviyelerini karşılamada başarısız oldu ve diyete özgü besin profillerinde tutarsızlık sergiledi. Bulgular, kişiselleştirilmiş beslenmede güvenli ve güvenilir kullanım için iyileştirilmiş istem tasarımı, veri tabanı entegrasyonu ve yapay zeka eğitimine olan ihtiyacı vurguluyor” denildi.
Yapay zeka beslenme uzmanlarının yerini alır mı?
Çalışmayı paylaşan Doç. Dr. Sedat Arslan, “Sonuç mu; yapay zeka destekli diyet önerileri henüz beslenme uzmanlarının yerini alamaz. Akıllı prompt'lar, güçlü veri tabanları ve uzman kontrolü olmadan güvenli kullanım mümkün değil” değerlendirmesini yaptı.
