Nature dergisinde yayımlanan araştırmada, marketlerden toplanan 28 süt ve peynir örneğinde mikroplastik varlığı incelendi.
1 kilo peynirde 1857 mikroplastik parçası
Bulgular çarpıcıydı:
Olgunlaşmış peynirde ortalama 1.857 parçacık/kg,
Taze peynirde 1.280 parçacık/kg,
Süt örneklerinde ise 350 parçacık/kg mikroplastik tespit edildi.
PEYNİR VE SÜTTE PLASTİK PARÇALARI
En sık görülen polimer türleri PET, polietilen ve polipropilen olarak belirlendi. Araştırmacılar, bu mikroplastiklerin büyük kısmının 150 mikrondan küçük olduğunu ve gıdanın üretiminden paketlenmesine kadar birçok aşamada bulaşabileceğini belirtiyor.
Ambalajdan peynire geçiyor
MDPI dergisinde yayımlanan bir diğer çalışma ise, Yunanistan’ın meşhur Girit Graviera peyniri üzerinde yapıldı. Araştırmada, peynirlerin polietilen (LDPE) ve polipropilen (PP) ambalajlarda saklandığında, yalnızca üç hafta içinde bu plastiklerin peynir yüzeyine geçtiği kanıtlandı.
Bilim insanları, bu göçün hem depolama süresi hem de sıcaklık koşullarıyla ilişkili olduğunu, bu nedenle peynirlerin uzun süre plastikle temasının minimize edilmesi gerektiğini vurguladı.
MİKROPLASTİKLERİN ZARARLARI NELER?
Yeni araştırmalar, mikroplastik parçacıklarının yalnızca sindirim sisteminde değil, kan-beyin bariyerini geçerek beyin dokusuna da ulaşabildiğini gösteriyor.
Bilim insanları, bu parçacıkların iltihaplanma, oksidatif stres ve sinir hücresi hasarı yoluyla Alzheimer ve demans gibi nörodejeneratif hastalıkların gelişiminde rol oynayabileceğinden endişe ediyor.
“Mikroplastikler görünmez ama etkileri büyük olabilir”
Beslenme ve diyet uzmanı Doç. Dr. Sedat Arslan, süt ve peynirlerdeki mikroplastik varlığının halk sağlığı açısından göz ardı edilmemesi gerektiğini belirtiyor:
“Marketten aldığımız süt ve peynir örneklerinin neredeyse tamamında mikroplastik bulundu. Özellikle olgunlaşmış peynirlerde yoğunluk daha yüksek. Bu parçacıklar doğrudan görünmüyor ama zincirin özellikle ambalaj ve işleme tarafında kaynaklanıyor. Şu anda mekanizmalar tam olarak açıklanmasa da gereksiz maruziyeti azaltmakta fayda var.”
SOFRADAKİ MİKROPLASTİKLER NASIL AZALTILIR?
Arslan, tüketicilerin mikroplastik maruziyetini azaltmak için şu 4 basit önlemi öneriyor:
Süt ve peyniri cam şişe veya kavanozda saklayın, plastikle uzun teması önleyin.
Plastik kaplarda mikrodalga kullanmayın; ısı, mikroplastik salınımını artırır.
Vakumlu peynir ambalajlarını açtıktan sonra yüzeyini kurulayarak yeniden paketleyin.
Tek kullanımlık plastikleri (poşet, streç film) mutfakta en aza indirin.
Gıda zincirinde yeni bir uyarı
Bilim insanları, mikroplastiklerin yalnızca deniz ürünlerinde değil, süt zincirinde de sistematik biçimde biriktiğini vurguluyor. Özellikle ambalaj kaynaklı göçün kontrol altına alınmaması durumunda, mikroplastiklerin hem besin değeri hem de insan sağlığı üzerinde uzun vadeli etkiler yaratabileceği belirtiliyor.
